Przejdź do głównej zawartości

Miasteczko Salem, Stephen King [recenzja]


Spójrzmy najpierw co o powieści pisze nasz polski wydawca (Prószyński):


W prowincjonalnym amerykańskim miasteczku zaczynają dziać się rzeczy niepojęte i przerażające. Znikają bądź umierają w dziwnych okolicznościach dzieci i dorośli, jedna śmierć pociąga za sobą drugą. Czyżby Salem było nawiedzone przez złe moce? Kilku śmiałków, którym przewodzi mały chłopiec, wydaje im pełną determinacji walkę. 


Miasteczko Salem, klasyczny horror Stephena Kinga, ukazało się po raz pierwszy w roku 1975. Demoniczna opowieść natychmiast przeraziła i oczarowała czytelników i stała się światowym bestsellerem. Doczekała się też dwóch ekranizacji. 


W istocie ten choć lapidarny opis odzwierciedla to, co przez Kinga przed wieloma laty zostało napisane. Miasteczko Salem to klasyczna powieść grozy, horror w pełni znaczenia tego słowa i terminu; to kultowa już dziś powieść o wampirach, stanowiąca jedną z ważniejszych powieści o tej tematyce. 
Jak to niezwykle często u Kinga, akcja powieści dzieje się w niewielkim miasteczku w stanie Maine do którego przyjeżdża (a właściwie powraca) pisarz, który jest silnie związany emocjonalnie z tym miejscem, bowiem spędził w nim swoje dzieciństwo… 
Już na początku dowiadujemy się, że Ben jako chłopiec przeżył tu chwile grozy – w jednym z tajemniczych, stojących na wzgórzu domów znalazł wisielca. Owo traumatyczne przeżycie odcisnęło bardzo silne piętno w pamięci bohatera. Na tyle silne, dodajmy, że jako dorosły i dojrzały już mężczyzna postanowił zmierzyć się oko w oko z przeszłością, czy wręcz z widmem przeszłości i rozwiązać raz na zawsze problem. Lekiem, który pomóc ma przezwyciężyć doznaną krzywdę psychiczną ma być napisanie powieści, w której zrelacjonuje wydarzenia sprzed lat (terapia poprzez pisanie/spisanie doświadczeń). 
Tak niewinnie rozpoczynająca się powieść stopniowo zamienia się w historię pełną grozy, zawikłań, zagadek, niewyjaśnionych zgonów, zaginięć, zaś główny bohater Ben Mayers, który w międzyczasie zakocha się w młodej i pięknej Susan, spotka podczas pobytu w Salem kilka osób z dawnych lat, będzie musiał się zmierzyć z tymi problemami, które – jak się okaże – będą nie lada wyzwaniem dla niedoświadczonego pisarza. 
Miasteczko Salem to druga powieść Stephena Kinga (debiutował powieścią Carrie w 1974 r.). Znajdziemy w niej charakterystyczne dla pisarza elementy, motywy czy techniki konstruowania fabuły, które w pełni pozwalają nam wejść w świat przedstawiony, zapominając o tym rzeczywistym. 
Powieść charakteryzuje, jeśli miałbym się pokusić o zwięzłość i konkretność, nie tylko ciekawa i wciągająca opowieść o wampirach, ale również doskonale zarysowana panorama (pod wieloma względami) małego amerykańskiego miasteczka, jak również ciekawy zestaw portretów psychologicznych bohaterów, zarówno pierwszo- i drugoplanowych. I, co moim zdaniem najważniejsze, to powieść napisana tak, że do pewnego stopnia jesteśmy w stanie (przy odrobinie swobody, w którą się uzbroimy i na jaką sobie pozwolimy) uwierzyć w wydarzenia, które King opisuje. Bo pisze on językiem naturalnym, swobodnym, nienapuszonym, a ta nieustanna kingowska maniera trzymania się bardzo blisko codzienności, codziennych problemów, przemyśleń, nazw, marek, nie pozwala nam uciec w fantastyczną, niestworzoną przestrzeń, lecz ciągle nam przypomina, że wydarzenia, choć nierealistyczne, dzieją się naprawdę. 
I to właśnie - jak się okazuje - skuteczna metoda, by wywołać u czytelnika niepokój i zasiać w nim spory strach, który zapamięta na długo. 
Strach, który nosi w sobie małe miasteczko Salem. 



Komentarze

Popularne posty z tego bloga

Stephen King - Chudszy [recenzja]

Ostatnio w moje ręce wpadła niewinnie wyglądająca powieść Stephena Kinga Chudszy. Powieść, którą napisał jeszcze w czasach, gdy posługiwał się pseudonimem Richard Bachman (tutaj dodam, że pod tym pseudonimem opublikował kilka powieści, w tym chociażby: Wielki Marsz, Regulatorzy, Blaze, Uciekinier...). Powieść została wznowiona przez wydawnictwo Albatros w nowej szacie graficznej całej (zapowiadanej) serii. Fabuła początkowo mało wciągająca, wcale nie wróży niczego dobrego, ani też nie zachęca do dalszego czytania. I jak się okazuje - bardzo można się zwieść i szybko wpaść w miłą pułapkę zastawioną przez autora. Bo, jak się okazuje, fabuła i sam pomysł na powieść jest doskonały: otóż (odtąd dane wydawcy) Billy Halleck nie ma specjalnych powodów do narzekania. Jako wzięty adwokat z każdą sprawą zarabia coraz więcej. Sprawdza się jako mąż i ojciec. Ma wygodny dom i kochającą rodzinę. Jedyne, co go naprawdę trapi, to poważna nadwaga grożąca zawałem serca. Pewnego dnia, wracając z wystawn...

Graham Masterton - Manitou [recenzja]

Wracamy do korzeni, czyli tam, gdzie ukształtowało się całe - jak się okaże później fantastyczne - pisarstwo Grahama Mastertona. Przyjrzyjmy się jego pierwszej powieści, która została wydana w 1975 i od razu wywołała zachwyt krytyków. Nie dziwne. To właśnie ona doskonale pokazuje i wyznacza niejako cały charakter pisarstwa Mastertona. Jego kolejne książki właśnie na takim schemacie będą się opierać. I jeżeli ktoś, kto chce rozpocząć przygodę z tym pisarzem zastanawia się od czego zacząć, to chyba nie muszę dodawać, że powinien właśnie od tej powieści.  Książkę Manitou po raz pierwszy czytałem około dziesięciu lat temu i wspominam tę lekturę bardzo dobrze. Książa zrobiła wówczas na mnie ogromne wrażenie. I to dzięki niej właśnie uznałem, że Masterton to pisarz, którego twórczość chcę poznać. To ona zawróciła mi tak mocno w głowie, że od tamtej pory Mastertona uważam za mistrza literatury grozy. Trochę subiektywnie i naiwnie, a może i przedwczesne ...

Rytuał - Graham Masterton [recenzja]

Charlie McLean to krytyk kulinarny. Podróżuje po zakątkach Stanów Zjednoczonych i ocenia różne, nierzadko przypadkowo napotkane restauracje. W jednej z takich podróży towarzyszy mu piętnastoletni syn Martin, z którym od wielu lat nie miał kontaktu, ponieważ dawno temu rozstał się ze swoją żoną. I to ona zajmowała się jego wychowywaniem. Charlie przez lata prowadził chaotyczny i niezbyt godny naśladowania tryb życia i nie utrzymywał kontaktu z synem. Teraz chce nadrobić czas, i pokazać się z dobrej strony.  Trafiają do jednej z amerykańskich przydrożnych restauracji, w której - po niezbyt dobrym posiłku - dowiadują się o istnieniu elitarnej, wyjątkowej, ekskluzywnej i niezwykle tajemniczej restauracji - "Le Reposior", która znajduje się w pobliżu. Charlie, jak na inspektora restauracyjnego przystało, zaczyna interesować się tym miejscem. Jak się okazuje, dostęp do tego miejsca mają jedynie wybrańcy. Dosłownie. Po jakimś czasie sam postanawia się przekon...